Çağın dönümünde bir mimar

‘Clemens Holzmeister’

Bu kitap, 2001-2005 yılları arasında Ankara, İstanbul, Viyana ve Sao Paulo’da gösterime giren ‘Clemens Holzmeister: Tarihin Dönüm Noktalarında bir Mimar’ başlıklı serginin görsel malzemesi ve metinlerinin genişletilip, araştırma makaleleri eklenmesiyle oluşturuldu. Türkiye’de daha çok Ankara projeleriyle bilinen Holzmeister’in tüm eserlerine aşinalık, Almanca yayınları izleyebilen araştırmacılarla sınırlı kalmıştır. Oysa Türkiye projeleri, mimarın toplam üretiminin onda biri kadardır.

Türkiye’de modern mimarinin gelişiminde Holzmeister etkisi...

Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş ve yapılanma tarihi ile yakından ilgisi bulunan Avusturyalı mimar Clemens Holzmeister’ın bir çeyrek yüzyıl boyunca Türkiye’de modern mimarinin gelişmesinde güçlü etkileri oldu. Ünlü mimar aynı zamanda sanatçı-mühendis-zanaatkâr kimliklerine sahip ‘usta mimarlar’ kuşağındandı, öğrencileri tarafından Meister olarak anılırdı.

 

Holzmeister kendi kuramsal görüşünü birkaç cümle ile şöyle açıklıyordu; “Ben farkında olmadan içimden gelen bir sese uyarak çizdim ve inşa ettim. Ümit ederim ki bu sese daima sadık kaldım.”

Holzmeister’ın portfolyosu, iş hacmi ve çeşitliliğiyle etkileyici, modernizmle gerilimli ilişkisi bakımından tartışmalıdır. Serginin ve kitabın amacı; bu iki unsuru yansıtabilmekti. Kitap, dönemin siyasi iklimi içinde mimarın gelenekle modernlik, sıradanla sıra dışı, sadakat ile diplomasi arasında seyreden mimarisi ve yaşamından kesitler sunuyor. Türkçe ve İngilizce olarak iki dilde anlatımı olan eser, müthiş bir görsel zenginlikle okuyucuyla buluşuyor.

 

379 sayfalık sunumda Clemens Holzmeister’ın hazırladığı projelerin eskizleriyle birlikte varoluş hikâyeleri de yer alıyor. Kişiye özel sertifikası ve kutusuyla çok değerli bir hediyeye de dönüşen eser, sadece mimarlık mesleğine ilgi duyanlara değil, aynı zamanda modern Türkiye’nin kuruluşunda önemli yeri olan mimari projelerin meraklılarına da hitap ediyor.